HIỆU ỨNG TÂM LÝ THƯỜNG GẶP TRONG TÌNH YÊU

1. Nguyên tắc của sự Lân Cận (Proximity Principle)

Chúng ta dễ nảy sinh tình cảm với những ai sống lân cận với mình. Nụ cười chào xã giao tạo tiền đề cho sự phát triển của một tình bạn hoặc tình yêu.

2. Hiệu ứng chỉ cần Tiếp Xúc (Mere Exposure Effect)

Gặp gỡ thường xuyên, rồi tình cảm đâm chồi nảy lộc là chuyện bình thường. Hiệu ứng chỉ cần Tiếp Xúc truyền tải thông điệp giản đơn: "Con người ta chuộng những thứ quen thuộc". Đều đặn lướt qua ai đó khiến chúng ta có cảm giác họ đáng tin hơn những người chúng ta chưa từng trông thấy mặt bao giờ. Hiệu ứng này cũng được áp dụng trong kinh doanh, giải thích tại sao doanh nghiệp chi rất nhiều tiền mua quảng cáo. Những thương hiệu nhan nhản trên báo chí, tivi, radio tốt hơn những thương hiệu 'thông thường'.

3. Nguyên tắc Ngưu Tầm Ngưu (Similarity)

Chúng ta muốn ở gần những người giống chúng ta (giống trong suy nghĩ, trong thái độ, trong tính cách, trong mức độ đẹp xấu). Điều này tối thiểu hóa mâu thuẫn, tranh cãi nảy lửa ít có dịp bắt đầu. Mỗi cuộc nói chuyện để lại những ấn tượng tốt đẹp sẽ đẩy đưa chúng ta đến gần nhau hơn.

4. Nguyên tắc Bù Đắp (Complementary)

Chúng ta muốn ở gần những người giống chúng ta (giống trong suy nghĩ, trong thái độ, trong tính cách, trong mức độ đẹp xấu). Điều này tối thiểu hóa mâu thuẫn, tranh cãi nảy lửa ít có dịp bắt đầu. Mỗi cuộc nói chuyện để lại những ấn tượng tốt đẹp sẽ đẩy đưa chúng ta đến gần nhau hơn. Việc có người yêu giỏi giang trong lĩnh vực chúng ta yếu kém tạo ra mối quan hệ giống như cộng sinh, đôi bên cùng có lợi. Nếu như nguyên tắc Ngưu Tầm Ngưu đặc biệt đúng với suy nghĩ, thái độ, tính cách, mức độ đẹp xấu, thì nguyên tắc Bù Đắp đặc biệt đúng với nguồn lực và khả năng. Càng nghĩ, chúng ta lại càng tự hào, càng tấm tắc khen ngợi, càng muốn khoe với cả thế giới về những thành tích của người yêu. Còn gì bằng khi yêu thương và được yêu thương bởi một người tài năng, xuất chúng.

4. Yêu Người Yêu Mình (Reciprocal Liking)

Chỉ cần biết rằng có ai đó thinh thích mình thôi, đã đủ để khiến chúng ta cảm thấy bản thân mình có những giá trị đáng quý. Thêm vào đó, những người thinh thích chúng ta sẽ không từ chối chúng ta, không xua đuổi chúng ta. Lúc bình thường, họ chiều chuộng, tặng quà cáp. Lúc hoạn nạn, họ động viên giúp đỡ. Theo Thuyết Đổi Chác trong Tình Yêu, có cảm tình với người yêu mình hoàn toàn hợp lý: chúng ta được nhiều hơn mất.

6. Chạy Tình Tình Theo (Playing Selectively Hard-To-Get)

Chúng ta ham muốn và trân trọng những thứ hiếm hoi, những thứ không phải ai cũng dễ dàng sở hữu. Con nít cũng vậy, mà người lớn cũng vậy. Trong buôn bán cũng vậy, mà trong tình yêu cũng vậy. Nhiều lúc trốn tránh tình cảm, chúng ta vô tình làm cho cuộc chơi thêm thử thách và người chơi thêm hào hứng. Và nhiều lúc chúng ta quyết tâm cưa đổ mục tiêu chỉ vì tính hiếu thắng của mình.

Bài học rút ra là đừng dễ dãi. Cả đối với thân thể mình và cả đối với trái tim mình. Tuy nhiên, tỏ ra kiêu căng cũng có cái giá của nó: khó gần, ít bạn bè, bị bêu rếu là chảnh chẹ... Vậy lý tưởng nhất là chỉ sử dụng kịch bản 'mèo vờn chuột' với đối tượng nào đã lọt vào vòng gửi xe (tên tiếng Anh của chiến thuật này là Playing Selectively Hard-To-Get'.)

7. Thuyết Được Mất (The Gain-Loss Theory)

Giả sử, có hai người theo đuổi chúng ta. Người thứ nhất thích chúng ta đó giờ. Người thứ hai, thoạt đầu, không thích chúng ta cho lắm, nhưng ngày một yêu mến chúng ta nhiều hơn. Thuyết Được-Mất khẳng định rằng, chúng ta có khuynh hướng bị hấp dẫn bởi người thứ hai hơn nhiều hơn người thứ nhất. Thay đổi cách ai đó nghĩ về mình là điều không đơn giản. Việc chinh phục đượ cho, vì vậy mà vinh quang hơn, khiến cho chúng ta hí ha hí hửng nhiều hơn.

8. Hiệu ứng Hào Quang (The Halo Effect)

Vẻ đẹp bề ngoài đóng vai trò không hề nhỏ trong việc quyến rũ người khác phái hoặc cùng phái. Khả năng người đẹp để lại ấn tượng tốt rất cao. Chúng ta vội vã gán ghép nhiều nhãn mác cho người có diện mạo lôi cuốn: tốt bụng, rộng rãi, hòa đồng, nhạy cảm. Tâm lý học đặt tên hiện tượng này là Hiệu Ứng Hào Quang (The Halo Effect).

9. Thuyết Tiến Hóa (Evolutionary Theory)

Thuyết này cũng nhất quán với Hiệu Ứng Hào Quang. Để duy trì nòi giống, đàn ông chọn phụ nữ có nhan sắc (vóc dáng cân đối, tỉ lệ giữa vòng ngực và vòng eo lý tưởng, da mịn màng, tóc óng ả...), vì nhan sắc của phụ nữ là một tín hiệu cho biết khả năng sinh sản của họ. Tương tự như vậy, để duy trì nòi giống, phụ nữ cũng chọn đàn ông có nhan sắc (cao ráo, cơ bắp, gương mặt đối xứng,...), vì nhan sắc của đàn ông là một tín hiệu cho biết tình trạng sức khỏe và chất lượng gen của họ. Nhan sắc thường là yếu tố quyết định trong những cuộc tình một đêm. Về lâu dài, đàn ông muốn tìm một người phụ nữ mà họ có thể san sẻ cuộc đời - một người phụ nữ không chỉ đẹp mặn mà, mà còn khôn ngoan, hài hước, thân thiện, và có khả năng dạy dỗ con cái. Còn hình mẫu đàn ôn lý tưởng trong mắt phụ nữ dường như là người sẵn sàng góp công sức xây dựng tổ ấm của gia đình,tham vọng, chăm chỉ, có địa vị xã hội,, khả năng tài chính và thủy chung.

Nguồn: WhyPsychology